Samenwonen komt steeds meer voor

Steeds meer stellen kiezen voor samenwonen of geregistreerd partnerschap in plaats van het (traditionele) huwelijk.

In dit artikel gaan we kort in op de juridische gevolgen van deze relatietypes, met specifieke aandacht voor wat het betekent voor familierechtelijke aangelegenheden.

Geregistreerd Partnerschap of huwelijk vs. Samenwonen:

Geregistreerd partnerschap en een huwelijk lijken wat betreft rechten en plichten op elkaar. In feite noemt de rechtspraak ze vaak in een adem alleen is de wijze van tot stand komen anders.

Het regime van het huwelijk is bij een geregistreerd partnerschap van toepassing en ook de zorgplicht die hoort bij het huwelijk.

Bovendien is er bij een scheiding het huwelijksvermogensrecht van toepassing en speelt er de vraag of een van de partners partneralimentatie moet betalen.

Bij samenwonen komt na een scheiding partneralimentatie niet voor. Voor wat betreft de verdeling levert het heel veel vragen op. Dit zijn vragen als van wie is het huis?  Hoe zit het als de een meer betaald heeft dan de ander aan de woning? Hoe zit het met bankrekeningen en de inboedel?

Zeker als er geen samenlevingsovereenkomst is wat vaak het geval is, is het belangrijk om hier goed naar te kijken.

Ouderlijk gezag en Kinderrechten:

Bij gehuwden of geregistreerd partners is er automatisch gezamenlijk gezag als kinderen geboren worden. Tot 1 januari 2023 was dit niet het geval bij samenwoners.

Dus er moest tot 1 januari 2023 naast erkenning ook gezag worden toegekend door de moeder of vervangend door een rechtbank. Overigens geldt dit nog steeds voor kinderen geboren voor 1 januari 2023.

Ouderlijk gezag na 2023 voor samenwoners

Gelukkig is gezamenlijk gezag nu wel het geval voor kinderen geboren na 1 januari 2023 waarbij erkenning heeft plaatsgevonden.

Er is dan na erkenning automatisch gezag. Dus de wettelijke positie van de vader van een kind is versterkt. Dit is ook in lijn met de wetgeving hieromtrent in de landen om ons heen.

Mogelijkheden voor Juridische bescherming bij samenwonen

Als een van de partners overlijdt is er in het geval van samenwonen geen recht op het vermogen van de partner. Er is dus reden om dit te laten regelen door een notaris in een testament, zeker als er al langere tijd wordt samengewoond.

Dit is bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap wel het geval, bovendien spelen er dan ook fiscale vrijstellingen.

Samenwonen en een samenlevingsovereenkomst

Goede afspraken over vermogensdeling bij het uit elkaar gaan zijn ook aan te raden om discussies te voorkomen. Deze afspraken leggen partijen vast in een samenlevingscontract.

Samenwonen via een samenlevingsovereenkomst is dus sterk aan te raden ten opzichte van alleen samenwonen.

Conclusie:

Het begrijpen van de juridische implicaties van samenwonen of een huwelijk of geregistreerd partnerschap is essentieel voor stellen die deze relatietypes overwegen.

Door bewust te zijn van de juridische aspecten kunnen partners weloverwogen beslissingen nemen en, indien nodig, juridische stappen ondernemen om hun belangen te beschermen.

Het raadplegen van een familierechtadvocaat kan hierbij waardevol zijn om persoonlijk advies op maat te ontvangen.

Contact

Neem contact met ons op als u een vraag heeft over de juridische gevolgen van samenwonen.