Ontslag op staande voet door pakje Optimaal
Begin dit jaar werd een vrouwelijke kantinemedewerker van Detailresult Productie Personeel (DRP) ontslagen op staande voet voor het stelen van een pakje Optimel. De vrouw was het hier niet mee eens en stapte naar de kantonrechter. Echter kreeg de vrouw van de kantonrechter geen gelijk. Met deze beslissing werd haar ontslag op staande voet bekrachtigd.
Er zijn verschillende redenen voor ontslag op staande voet, echter blijkt uit onderzoek dat diefstal de voornaamste reden is dat werkgevers hun werknemer ontslaan op staande voet. De vraag is natuurlijk alleen: wanneer kan een werkgever zijn werknemer op staande voet ontslaan?
Dringende reden bij ontslag op staande voet
Ontslag op staande voet wordt ook wel eens ontslag met dringende reden genoemd. Een werkgever mag een werknemer alleen ontslaan als hier een dringende, maar ook een geldige reden voor is. Redenen om een werknemer te ontslaan op staande voet zijn bijvoorbeeld diefstal, fraude en werkweigering. Als een werknemer ontslagen wordt op staande voet dan wordt de arbeidsovereenkomst per direct geëindigd.
Onverwijld mededelen dringende reden
Niet alleen moet het ontslag een dringende reden hebben, maar ook moet deze dringende reden direct worden meegedeeld aan de werknemer.
Het ontslag moet volgens de wet onverwijld gegeven zijn. Hiermee bedoelt de wet dat het ontslag direct na het bewuste incident of de verwijtbare gedraging moet plaatsvinden. Het is dus niet mogelijk om te wachten om iemand te ontslaan. Wel is het mogelijk om eerst grondig onderzoek te doen en naar aanleiding hiervan iemand te ontslaan op staande voet.
De reden moet goed omschreven zijn
De werknemer heeft het recht om te weten waarom hij wordt ontslagen op staande voet. Zo weet de werknemer waar hij aan toe is.
Voor de werkgever is het belangrijk dat de reden van het ontslag goed geformuleerd is, deze kan later namelijk niet meer worden aangepast of worden aangevuld.
Voor ontslag op staande voet is geen toestemming nodig bij het UWV of bij de kantonrechter. Ook de opzegtermijnen hoeven niet in acht genomen te worden. Tevens hoeft de werkgever geen loon meer door te betalen aan de ontslagen werknemer en ook heeft de werknemer geen recht op een WW-uitkering. Ontslag op staande voet heeft dus enorme gevolgen voor de werknemer.
Maatstaven van de rechter bij ontslag op staande voet
De rechter kijkt niet alleen naar de gebeurtenis, maar ook naar de situatie eromheen. Zo kijkt de rechter eerst naar de eisen van de dringende redenen. Daarnaast zal de rechter ook kijken naar het beleid van de werkgever.
Het kan namelijk zo zijn dat bij de ene werknemer iets door de vingers wordt gezien terwijl dit juist bij een andere werknemer niet door de vingers wordt gezien. Dus bij een bouwbedrijf waar wel vaker grijze zaken plaatsvinden, waarop door de werkgever geen actie wordt ondernomen, wordt anders gekeken dan bij een bedrijf waar elke grijze actie wordt bestraft. Ook vraagt de rechter zich af of het beleid bij alle werknemers bekend is en of het beleid streng wordt nageleefd. Dit zijn allemaal omstandigheden waarbij de rechter rekening moet houden bij het maken van een beslissing.
Het stelen van een pakje Optimel kan in sommige ogen gezien worden als oneerlijk, maar per situatie kan dit verschillend zijn. Zo had deze vrouw al eens een waarschuwing gekregen over het naar huis meenemen van onbetaalde producten. Tevens hanteert het bedrijf waarbij deze vrouw is ontslagen een strenge regeling over het meenemen van producten die nog niet betaald zijn en was de vrouw hiervan op de hoogte.
Persoonlijke omstandigheden
Ook kijkt de rechter naar de persoonlijke situatie van iemand. Een vrouw die al 17 jaar lang werkte in een supermarkt was op staande voet ontslagen nadat ze een hap had genomen uit een donut. Ook deze vrouw had al eerder waarschuwingen gehad.
Echter vindt de kantonrechter in deze zaak dat er geen dringende reden is en dat het ontslag op staande voet in haar situatie een te grote impact heeft op haar privéleven. Zo zou de vrouw na 17 jaar lang in dienst te zijn geweest niet meer voor zichzelf kunnen zorgen, omdat haar inkomsten dan plotsklaps nihil zouden zijn.
Schadevergoeding van de werknemer
Een werknemer heeft een verplichting tegenover de werkgever als hij is ontslagen op staande voet. Deze verplichting bestaat uit een schadevergoeding. Er bestaan twee soorten schadevergoedingen waaruit een werkgever kan kiezen: gefixeerde schadevergoeding en volledige schadevergoeding.
Gefixeerde schadevergoeding is een vergoeding die de werkgever mag claimen ongeacht de hoeveelheid van de werkelijk geleden schade. De gefixeerde schadevergoeding is gelijk aan het bedrag dat eigenlijk betaald had moeten worden tot de van toepassing zijnde opzegtermijn. Een voorbeeld:
Een werknemer wordt op staande voet ontslagen op grond van diefstal. Volgens de arbeidsovereenkomst van deze werknemer zou er een opzegtermijn zijn van een maand. De werknemer is nu schadeplichtig geworden. De werkgever kan nu een bruto maandsalaris als gefixeerde schadevergoeding van de werknemer claimen.
De volledige schadevergoeding is de daadwerkelijke schade die is geleden doordat de werknemer is ontslagen op staande voet. Schade bij werknemers kan bijvoorbeeld zijn ontstaan door het inhuren van vervangend personeel, maar het kunnen ook advocaatkosten, imagoschade en schade als gevolg van het mislopen van omzet zijn. Uiteraard kan een schadepost ook het geldbedrag zijn dat is ontvreemd uit een kassa van de Albert Heijn door een medewerker.
Conclusie
Bij ontslag op staande voet moet men voldoen aan bepaalde eisen. Zo moet er sprake zijn van een dringende reden en moet deze reden direct worden meegedeeld aan de ontslagen werknemer. Voor de werkgever is het belangrijk dat deze de reden van het ontslag duidelijk omschrijft. Ook is het belangrijk dat er niet een paar dagen wordt gewacht met het geven van ontslag. Dit moet gelijk gebeuren tenzij er onderzoek plaatsvindt in de tussentijd.
Werknemers kunnen om de kleinste dingen ontslagen worden, zoals de al eerder genoemde vrouw die een pakje Optimel had gestolen. Dit kan echter wel per situatie verschillen en daarom is het goed als de werknemer altijd even nakijkt of aan alle eisen zijn voldaan.
Vragen?
Mocht u nog vragen hebben over de beperking van het ontslag op staande voet. Of wilt u advies hieromtrent van onze advocaat, neem dan gerust contact met ons op.